ZUS-zmora. Jak płacić mniej, a może wcale?

Konieczność płacenia składek do ZUS oraz ich horrendalna wysokość najbardziej zniechęcają do uruchamiania własnego biznesu w Polsce. Taki wniosek płynie z III edycji ogólnopolskiego badania pt. „Bieżące obawy mikroprzedsiębiorstw” autorstwa UCE Research, w którym wzięło udział blisko tysiąc podmiotów. Przekonanie o blokowaniu rozwoju przedsiębiorczości przez wysokie obciążenia zusowskie  głośno wyrażają zarówno właściciele firm, jak i osoby rozważające przygodę z własnym biznesem. Na szczęście są pewne rozwiązania, które mogą znacząco obniżyć wysokie ZUS-owskie daniny. Co warto wiedzieć na ten temat? Sprawdźmy!

Składka powszechnie nazywa po prostu „ZUS-em” jest w gruncie rzeczy zbiorem kilku różnych opłat, którymi są obciążeni Przedsiębiorcy. Oto, co składa się na ZUS:

• ubezpieczenie społeczne, w tym:
  • emerytalno-rentowe, które jest obowiązkowe,
  • chorobowe, które dla przedsiębiorcy jest dobrowolne – daje prawo do zasiłku w razie choroby,
• ubezpieczenie zdrowotne – obowiązkowe, dające prawo do korzystania z opieki zdrowotnej,
• Fundusz Pracy – stanowiący budżet dla Urzędu Pracy na zasiłki, szkolenia, itp.,
• Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych – opłacany jedynie za pracowników, przedsiębiorca nie płaci go za siebie.

To, co interesuje wszystkich, czyli płacenie mniejszego ZUS-u

Pełna stawka ZUS dla Przedsiębiorcy aktualnie wynosi aż około 1400 zł + składka na ubezpieczenie zdrowotne, która wynosi 9% zysku z danego miesiąca (lub 4.9% w przypadku podatku liniowego). Szczęśliwie możemy jednak korzystać z kilku możliwości, które istotnie zmniejszają tę przerażającą kwotę. Jakie mamy rozwiązania?

1. Działalność nierejestrowana – nie płacimy ZUS-u

To ukłon w stronę niezdecydowanych, którzy nie mają pewności, czy ich pomysł wypali. Mogą oni na próbę, bez jakichkolwiek formalności i zbędnych kosztów spróbować działalności na własną rękę. Ta szczególna forma działalności, która polega na nierejestrowaniu się w CEIDG oraz nieopłacaniu składek do ZUS-u, dostępna jest dla każdego początkującego Przedsiębiorcy, który:

• nie prowadził działalności w ciągu ostatnich 60 miesięcy,
• działa osobiście jako osoba fizyczna – zakaz działania w spółce cywilnej,
• wykonuje działalność niereglamentowaną, czyli taką która nie wymaga uzyskania koncesji, pozwoleń itp.
• przychód z tej działalności w żadnym miesiącu nie przekracza 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę (obecnie to 50% z 3490 zł, czyli 1745 zł).

Czyli rodzaj działalności nie jest istotny, podobnie jak liczba klientów, zasięg terytorialny czy jakakolwiek inna kwestia poza wymienionymi powyżej.

2. Ulga na start – zerowy ZUS

Nowy Przedsiębiorca ma prawo przez 6 pełnych miesięcy nie opłacać składek społecznych. Jeśli chcesz skorzystać z tej opcji, to rejestrujesz się tylko do tej składki drukiem ZUS ZZA. Przed upłynięciem szóstego pełnego miesiąca należy ponownie zgłosić się do ZUS wraz z dokumentami ZWUA (wyrejestrowanie się ze składki zdrowotnej) oraz ZUA, czyli zarejestrowanie się do wszystkich składek (wyjątek to prowadzenie firmy z jednoczesnym zatrudnieniem na etacie – wówczas ponownie składamy ZZA). Wszystkie te formalności może za Ciebie wypełnić i wysłać profesjonalny księgowy.

Jakie warunki musisz spełnić, aby skorzystać z ulgi na start:

• Przez ostatnie 60 miesięcy (5 lat) przedsiębiorca nie prowadził żadnej działalności gospodarczej (również jako wspólnik w spółce cywilnej),
• W ramach działalności nie będzie wykonywał świadczeń na rzecz swojego byłego pracodawcy, z którym łączyła go umowa o pracę.

Dobra rada: nie rozpoczynaj działalności od pierwszego dnia miesiąca!
Sprytny i całkowicie legalny sposób na przedłużenie o jeden miesiąc ulgi na start – preferencyjne warunki należą się początkującemu Przedsiębiorcy przez okres liczony w pełnych miesiącach kalendarzowych. Wystarczy więc nie rozpoczynać działalności 1. dnia miesiąca (tylko np. od 2.) – aby był to miesiąc niepełny. Wówczas ulgą na start można cieszyć się przez pierwszy, niepełny miesiąc i 6 kolejnych pełnych miesięcy – razem przez 7 miesięcy. To samo dotyczy Małego Zus-u.

Ulga zwalnia przez 6 pełnych miesięcy od rozpoczęcia działalności z płacenia składek:

• na ubezpieczenia społeczne, czyli ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe
• na Fundusz Pracy
• na Fundusz Solidarnościowy.

Ulga na start nie dotyczy ubezpieczenia zdrowotnego. To oznacza, że masz obowiązek zarejestrować się do ubezpieczenia zdrowotnego i opłacać co miesiąc składkę zdrowotną. Składka zdrowotna pozwala uzyskać świadczenia lekarskie z NFZ. Jej wysokość wynosi obecnie nie mniej niż 314,10 zł (lub 9% dochodów, jeśli od razu zaczniesz zarabiać powyżej płacy minimalnej). W okresie korzystania z Ulgi na start masz także prawo zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego w ZUS członków swojej rodziny.

Kto nie musi płacić składki zdrowotnej?
Możesz być zwolniony z obowiązku opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne, również przez pierwsze 6 miesięcy prowadzenia działalności. Stanie się tak, jeśli:

• jesteś emerytem bądź rencistą i twoje świadczenie nie przekracza miesięcznie minimalnego wynagrodzenia oraz twoje przychody z działalności nie przekroczą miesięcznie 50% kwoty najniższej emerytury lub będziesz opłacać podatek dochodowy w formie karty podatkowej
• jesteś niepełnosprawny lub niepełnosprawna w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz twoje przychody z działalności nie przekroczą miesięcznie 50% kwoty najniższej emerytury lub
• będziesz opłacać podatek dochodowy w formie karty podatkowej,
• pobierasz zasiłek macierzyński, którego wysokość nie przekracza miesięcznie kwoty świadczenia rodzicielskiego
• jesteś pracownikiem i łącznie spełniasz następujące warunki:
  • opłacasz składki od wymiaru nie wyższego niż minimalne wynagrodzenie
  • uzyskujesz miesięczne przychody z działalności gospodarczej w wysokości nieprzekraczającej 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia
  • opłacasz podatek dochodowy w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Konsekwencje korzystania z Ulgi na start
Korzystanie z Ulgi na start ma swoje konsekwencje. Jeśli w okresie, w którym korzystasz z ulgi, zachorujesz, będziesz musiał lub musiała opiekować się dzieckiem lub chorym członkiem rodziny albo urodzi Ci się dziecko, nie otrzymasz świadczeń, które przysługują z ubezpieczenia chorobowego, czyli:

• zasiłku chorobowego
• świadczenia rehabilitacyjnego
• zasiłku macierzyńskiego
• zasiłku opiekuńczego.

W okresie korzystania z Ulgi na start nie otrzymasz również zasiłku chorobowego ani świadczenia rehabilitacyjnego z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. Okres objęty Ulgą na start, w którym nie będziesz opłacać składek na ubezpieczenie emerytalne, nie będzie uwzględniony przy ustalaniu prawa do emerytury (nie wlicza się do okresu składkowego) i nie podwyższy wysokości otrzymywanego w przyszłości świadczenia emerytalnego.

3. Mały ZUS – mniejsza składka

Od dnia zarejestrowania się w ZUS, Przedsiębiorca może korzystać z Małego ZUS-u. Wynosi on obecnie około 331,26 zł plus składka zdrowotna. Dostępny jest przez pełne 24 miesiące prowadzenia działalności. Jakie warunki musi spełnić Przedsiębiorca żeby otrzymać Mały ZUS?

• Prowadzenie działalności na podstawie wpisu do CEIDG
• Przychody za poprzedni rok nie mogą przekraczać 120 tys. złotych
• W poprzedzającym roku, działalność była prowadzona przez minimum 60 dni.

Musisz pamiętać, że możliwość skorzystania z Małego ZUSu nie przysługuje Przedsiębiorcom w pierwszym roku prowadzenia działalności. Większość nowych, dużych i małych przedsiębiorców jest w stanie spełnić te wymogi.

Ważne! Mały ZUS Plus możesz opłacać również wtedy, jeśli skorzystałeś wcześniej z Ulgi na start (chyba, że zrezygnujesz z korzystania z tego uprawnienia) oraz z obniżonych składek od preferencyjnej podstawy.

Chcesz zgłosić się do Małego ZUS Plus i płacić niższe składki na ubezpieczenie? Możesz to zrobić online na Biznes.gov.pl – zmieniając dane w swoim wpisie w CEIDG. Będziesz potrzebować profilu zaufanego lub podpisu kwalifikowanego.

Jakie są obowiązki po zgłoszeniu do Małego ZUS Plus?
Po zgłoszeniu się do Małego ZUS Plus, musisz przekazać do ZUS informacje o:

• rocznym przychodzie
• rocznym dochodzie
• formach opodatkowania z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz
• podstawie wymiaru składek.

Pamiętaj, w życiu nie ma nic za darmo! łyżka dziegciu w tej beczce miodu – otóż jeśli będziesz wpłacać niższe składki, w przyszłości otrzymasz też niższe świadczenia.

A co później? Wchodzisz na tzw. pełną składkę – chyba że nadal mało zarabiasz. Istnieje jeszcze możliwość płacenia składek proporcjonalnych do dochodów. Są one dostępne dla osób, które w poprzednim roku kalendarzowym osiągnęły przychód mniejszy niż 120 tys. złotych. Takie osoby mogą zdecydować się na płacenie mniejszych składek, a ich dokładna wielkość jest zależna od sumy przychodów. Ponadto istnieje ograniczenie czasowe dla korzystania z tego przywileju: składki proporcjonalne można płacić przez 3 lata na każde 5 lat działalności. Wszystkie skomplikowane obliczenia oraz formalności bez problemu ogarnie dobry, sprawdzony księgowy. Tutaj nic nie wskóra program do księgowania internetowego.

4. Mniejszy ZUS także z etatem

Lżej ma również Przedsiębiorca, który oprócz prowadzonej działalności, jest również zatrudniony w innej firmie na podstawie umowy o pracę i zarabia w niej co najmniej minimalną pensję krajową (obecnie to 3490 zł brutto). Nie jest istotny wymiar etatu – może to być jego część, np. 1/2.

W takiej sytuacji należy opłacać jedynie ubezpieczenie zdrowotne – identycznie jak w przypadku korzystania z ulgi na start. Również w ten sam sposób taka osoba zgłasza się do ubezpieczenia (formularzem ZZA) i jeśli po upływie 6 miesięcy nadal jest zatrudniona na etacie ze wskazaną pensją, to nadal pozostaje jedynie ze składką zdrowotną.

Oczywiście wszystkie rozwiązania mają swoje za i przeciw, i jak każda decyzja także i te odnośnie ZUS-u i formy opodatkowania mają swoje konsekwencje. Warto jednak udać się po poradę do doświadczonego doradcy, księgowego – który doskonale porusza się w gąszczu przepisów i nawet Nowy Ład nie jest mu już obcym lądem. Profesjonalista nie tylko zapozna się z Twoją sytuacją ale znajdzie najlepsze dostępne prawem rozwiązanie, załatwi wszystkie formalności, skontaktuje się z urzędami – wszystko szybko i bezproblemowo. Mottem Kancelarii Rachunkowej Małgorzata Rola jest ” rozwiązywać problemy, a nie je tworzyć”!