24.11.2023

Minimalny podatek dochodowy – nowa danina Polskiego Ładu.

Co to jest podatek minimalny?

Podatek minimalny jest nową, równoległą formą opodatkowania obok tzw. klasycznego CIT. Jest to podatek w wysokości 10% podstawy opodatkowania, nakładany na przedsiębiorców, którzy wykazywali w danym roku straty podatkowe lub bardzo niskie dochody, nieprzekraczające 2 – procentowego progu rentowności. Samo objęcie podatkiem minimalnym nie będzie oznaczało zwolnienia z obowiązku rozliczenia klasycznego CIT, jednak w momencie powstania w danym roku podatkowym zobowiązania zarówno z tytułu klasycznego CIT jak i minimalnego podatku nie powinno dojść do podwójnego opodatkowania. Kwota minimalnego podatku do zapłaty będzie mogła być pomniejszona o należny klasyczny podatek CIT.

Z założenia narzędzie to ma uszczelnić system podatkowy oraz powstrzymać stosowane praktyki optymalizujące. Ma również ukrócić możliwość wyprowadzania przez międzynarodowe korporacje pieniędzy zarobionych w Polsce za granicę, w celu uniknięcia podatku dochodowego.

Podatek minimalny ma obowiązywać spółki będące rezydentami podatkowymi, duże przedsiębiorstwa, korporacje oraz inne podmioty o złożonej strukturze własności takie jak grupy kapitałowe.

Podatek minimalny nie będzie obowiązywał m.in. instytucji finansowych, spółek komunalnych, przedsiębiorstw górniczych, podatników świadczących usługi związane z ochroną zdrowia, firm postawionych w stan upadłości lub objętych postępowaniem restrukturyzacyjnym. Podatku minimalnego nie zapłacą również firmy dopiero rozpoczynające działalność oraz te które wybrały CIT estoński.

A co z małymi przedsiębiorcami?

Przepisy o podatku minimalnym nie obowiązują małych firm, których przychody kształtują się poniżej 2 mln euro na rok. Nie dotyczy on również osób fizycznych rozliczających się z fiskusem poprzez PIT, a także na podstawie ryczałtu czy ksiąg rachunkowych.

Od kiedy minimalny podatek wejdzie w życie?

Podatek został wprowadzony do ustawy CIT z dniem 1.01.2022 r. nowelizacją Polskiego Ładu. Jednak ze względu na sytuację polityczno – gospodarczą (negatywne opinie instytucji ekonomicznych, skutki pandemii i wojna na Ukrainie) ustawodawca zawiesił jego obowiązywanie do 31.12.2023 r. Jeśli więc nie nastąpią żadne zmiany podatek minimalny zacznie obowiązywać od 1.01.2024 r., zaś pierwsze jego rozliczenie nastąpi w 2025 r.

Warto nadmienić, że podatnik zobowiązany do zapłaty podatku minimalnego będzie mógł go odliczyć od klasycznego CIT w zeznaniach składanych za 3 kolejne lata podatkowe.

Przedsiębiorcy niewątpliwie będą musieli przygotować się na nową formę opodatkowania CIT. Należy zwrócić uwagę, że opisywane regulacje wprowadzają m.in. osobny sposób liczenia straty, przewidują szereg nieznanych wcześniej wyłączeń, jak również wymagają specyficznego ustalenia podstawy opodatkowania.

Czy minimalnego podatku można uniknąć?

Eksperci są zdania, że są na to sposoby.

Warto zacząć od dogłębnej analizy przepisów, sprawdzając, czy nasza firma może zastosować jakieś wyłączenia bądź zwolnienia z podatku.

Warto też wiedzieć co zrobić, żeby w ciągu roku nie stracić prawa do zwolnienia z tej „daniny”.

Jako kolejny sposób wart wzięcia pod rozwagę eksperci wskazują: podział podmiotów (pamiętajmy, że mali podatnicy nie zapłacą minimalnego podatku).

Można też zastanowić się, czy nie warto wydzielić do osobnego podmiotu nierentownej działalności, żeby do maksimum zminimalizować wysokość podatku liczonego od obrotu.

Mniejszy problem z podatkiem będą miały również firmy zatrudniające na umowę o pracę, gdyż na potrzeby liczenia rentowności mogą odliczyć 20% kosztów wynagrodzeń.

Według wielu ekspertów podatek minimalny jest wysoce niepraktyczny i znacząco komplikuje i tak już zagmatwany system podatkowy. Według nich nie ma co oczekiwać dużych wpływów z tego tytułu do budżetu. Minimalny podatek wymusi na firmach kolejne analizy, żmudne kalkulacje, a w końcowym efekcie i tak najprawdopodobniej zapłacą go nieliczni. Biorąc pod uwagę fakt, że istnieje już wiele przepisów mających za zadnie minimalizowanie utraty wpływów do budżetu państwa, przepisy o podatku minimalnym w jego obecnym kształcie są zbędne. Tyle eksperci.

 

To wszystko to na dziś teoria, jak to wyjdzie w praktyce, dowiemy się prawdopodobnie w 2025 r.